Lucjan Mianowski (1933-2009)

26.08 – 18.09. 2011

 

Lucjan Mianowski to artysta odznaczający się niezwykle konsekwentnym podejściem do sztuki. Tworzył wykorzystując różne media i techniki oraz odmienne style, które jednak zawsze podporządkowywał osobistej wizji artystycznej. Przez ponad pięćdziesiąt lat przeszedł różne fascynacje aktualnymi trendami sztuki, zmieniały się obszary tematycznych zainteresowań artysty, jednak owa konsekwencja i indywidualizm prac Mianowskiego jest niepodważalny, co stawia go w pierwszym rzędzie polskich artystów drugiej połowy XX wieku. Jego droga artystyczna ewoluowała od ekspresjonizmu, gdzie zauważalny jest wpływ satyry, a nawet groteski, poprzez surrealizm, aż do malarstwa materii. Poszukiwania tego typu trwały do lat 60., kiedy artysta zwrócił się ku pop-artowi. Na polskim gruncie była to postawa niezwykła, jednak w przypadku Mianowskiego niejako naturalna konsekwencja zainteresowań i poszukiwań artystycznych. W drugiej połowie lat 70. w jego sztuce zauważyć można fascynację hiperrealizmem. Te zainteresowania stawiają artystę na pozycji pioniera w przeszczepianiu zachodnich prądów na grunt polski. Otwarty na nowoczesne techniki eksperymentował z grafiką komputerową. Podkreśla się, że jako pierwszy wprowadził cytat fotograficzny do grafiki.

Charakterystyczne dla twórczości Lucjana Mianowskiego jest tworzenie cyklów tematycznych. Mimo, iż zagadnienia stylistyczno-formalne i poszukiwania warsztatowe wydają się tak istotne w pracach artysty, to jednak temat nie staje się tylko pretekstem dla nowych eksperymentów. Forma cyklów artystycznych okazała się idealnym rozwiązaniem w połączeniu tych dwóch elementów. Zaczął od obserwacji rzeczywistości, świata, który otaczał artystę w drugiej połowie lat 50. (cykl dyplomowy Małe miasteczko nie jest nudne). Katedry są pewną grą człowieka nowoczesnego z tradycją, z przeszłością. Natomiast Pejzaże księżycowe i Zachody słońca służą twórcy do eksperymentów z nowym językiem graficznym, a mianowicie z metodą fotochemiczną. Początek lat 60. to fascynacja fotografią i pierwsze próby adaptowania jej na potrzeby artystyczne. Kolejne cykle są konsekwencją zainteresowań artysty, które ewoluowały przez lata (Nago i w ubraniu, Akty na tle morza, Ochrona środowiska naturalnego, Status artysty, Ptaki).

Najbardziej interesujące w twórczości Mianowskiego jest jego podejście do medium graficznego. Interpretuje on je po malarsku, jednocześnie nie zaniedbując rysunku. Stara się w pełni wykorzystać możliwości technik graficznych, w których pracował. Urozmaicał je, udoskonalał, szukał nowatorskich rozwiązań. W jednym cyklu analizuje fakturę, w innym koncentruje się na kolorze. Ten sam motyw czasami przewija się w jego twórczości przez wiele lat. W repertuarze tematów, które porusza artysta są przede wszystkim człowiek (często kobieta i mężczyzna razem, jak i oddzielnie) i przyroda (łąka, las, jezioro i morze). Analizuje również rodzącą się kulturę masową, skupiając się na takich zagadnieniach jak sport i seks. Cała twórczość Mianowskiego odznacza się umiarem, który jest efektem inteligencji, obserwacji i dystansu artysty. W sumie takiego też oczekuje widza, ponieważ tylko takie cechy pozwolą zrozumieć przewrotność jego prac, pozornie jednoznacznych, kryjących jednak bogaty przekaz braku zgody na pewne aspekty otaczającego artystę świata.

Lucjan Mianowski (1933-2009) od 1950 roku studiował w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Rozpoczynał w pracowni plakatu u prof. Macieja Makarewicza, jednak dyplom (1956) otrzymał u prof. Konrada Srzednickiego w pracowni litografii. Debiutował w 1955 roku na  Ogólnopolskiej wystawie młodej plastyki „Przeciw wojnie – przeciw faszyzmowi”, która odbyła się w warszawskim Arsenale. W latach 1965-2008 roku związany był z  Państwową Wyższą Szkołą Sztuk Plastycznch w Poznaniu. Jego dorobek artystyczny zawiera zarówno grafikę, jak i obrazy olejne. Zainteresowania jednak miał znacznie szersze, a należą do nich plakat, ilustracja książkowa, rysunek satyryczny, projektował także druki ulotne.

Ekspozycji towarzyzszy publikacja przygotowana przez Galerię Miejską Arsenał w Poznaniu i Muzeum Narodowe w Krakowie. Prezentowane prace pochodzą ze zbiorów rodziny artysty oraz kolekcji prywatnych.

 

Wystawa Lucjana Mianowskiego prezentowana już była w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu, pokazana zostanie także w Galerii Sztuki Współczesnej Miejskie Biuro Wystaw Artystycznych w Lesznie oraz w Muzeum Narodowym w Krakowie.

 

Paulina Klimek

reprodukcje: Piotr Nosek

 

wróć