Anna Tyczyńska: Melancholia
Melancholia 13.11.2009 – 6.12.2009 Otwarcie wystawy: 13.11.2009, 18.00
Głównym obszarem działania Anny Tyczyńskiej są instalacje. W pracach z lat dziewięćdziesiątych tworzyła minimalistyczne konstrukcje z użyciem szkła, wody, blachy, tkanin, waty. Kluczowa dla jej prac z tego okresu jest fenomenologia stanów napięcia pomiędzy transparentnymi ale trwałymi formami i miękkimi, podatnymi na przekształcenia elementami. Ważne miejsce w twórczości Tyczyńskiej zajmuje fotografia – artystka wykorzystuje zarówno obraz fotograficzny, jak i procesy fotochemiczne. W pracach powstałych po 2000 roku refleksja formalna została w bardziej wyraźny sposób sprzężona z artystyczną kodyfikacją emocjonalnego doświadczania rzeczywistości. Nie bez znaczenia jest fakt, że inspiracją i niekiedy materią prac Tyczyńskiej stały się przeżycia kobiet. W tym nurcie twórczości mieści się przygotowywany dla Wozowni projekt Melancholia. Toruńska realizacja jest dopełnieniem i kontynuacją instalacji Cienka, niebieska linia pokazanej w październiku 2009 w Bałtyckiej Galerii Sztuki Współczesnej w Ustce. Artystka nazwała ekspozycje bliźniaczymi ze względu na poruszaną w nich tematykę i zastosowane rozwiązania formalne, ale nie mniej istotne było podobieństwo przestrzeni obu galerii – w obu przypadkach sala wystawowa podzielona jest rzędami drewnianych słupów. Obie prace w założeniu artystki odnoszą się do stanów emocjonalnych związanych z melancholią, depresją, sytuacjami granicznymi. Jednak nie można powiedzieć, że została w nich przeprowadzona zdystansowana, zdroworozsądkowa analiza rozchwiania emocjonalnego. Zmysły odbiorcy poddawane są działaniu niepokojących bodźców takich jak migoczące w sposób nierytmiczny i hałaśliwy świetlówki czy statyczne projekcje, które niepostrzeżenie „ożywają”, co nie służy opisaniu napięcia psychicznego ale jego wywołaniu. Artystka stwarza więc symulację takiego odbioru rzeczywistości, który nacechowany jest niepewnością co do racjonalności własnych spostrzeżeń i reakcji. Omawiane prace Tyczyńskiej stanowią doskonałe odzwierciedlenie koncepcji doświadczenia egzystencjalnego Merleau-Ponty’ego, która zakłada, że źródłem refleksji egzystencjalnej jest cielesne uczestnictwo w świecie. Poddanie się działaniu obrazów i dźwięków zastosowanych w instalacjach pozwala doświadczyć siebie jako bytu niedokończonego, podatnego na przyjmowanie impulsów z zewnętrznego świata i nieustannie zmieniającego swoją tożsamość. ANNA TYCZYŃSKA Anna Tyczyńska urodziła się w 1964 roku w Warszawie. W 1990 roku obroniła pracę dyplomową na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu, w pracowni prof. Jerzego Kałuckiego i prof. Wojciecha Mullera. Od 2002 roku współprowadzi galerię ON w Poznaniu. Mieszka i pracuje w Sadach pod Poznaniem. |