Antropolog na bałkańskich antypodach – teren, badania, etyka badacza – spotkanie z prof. Ewą Lidią Nowicką-Rusek

17 maja, godz. 16:00

Organizator: „Bałkanistyczne Koło Naukowe” UMK w Toruniu

 

Wykład połączony z promocją książek prof. Ewy Lidii Nowickiej-Rusek pt. „Nasz język rozumieją aniołowie. Arumuni we współczesnym świecie” oraz „Hermus, Odyseusz i greckie powroty do ojczyzny”.

Arumuni są dziś narodem znajdującym się w wyjątkowo trudnej sytuacji politycznej i kulturowej – nie znaczy to jednak, że poprzestają na tym, co im jest dane i że nie starają się osiągnąć więcej. W podobnej sytuacji są i inne narody europejskie, którym losy historyczne, zbiegi okoliczności i decyzje polityków nie użyczyły państwowej odrębności. Arumuni są narodem nie posiadającym własnego państwa, nie aspirującym do państwowego bytu, odrębnego terytorium i odrębnych struktur politycznych, a co więcej, nie posiadającym tradycji takiej państwowej odrębności. Mieszkają we wszystkich krajach bałkańskich: Grecji, Macedonii, Albanii, Bułgarii, Serbii oraz w Rumunii. Ich status nie jest w każdym z tych krajów jednakowy. Jedynie w Macedonii Arumuni stanowią uznaną mniejszość narodową obok Albańczyków, Romów, Serbów i Turków (fragment książki, s. 25).

„Hermus, Odyseusz i greckie powroty do ojczyzny”.

Książka ta poświęcona jest greckim uchodźcom politycznym, ludziom ewakuowanym w latach 1946-1949 z obszarów objętych wojną domową w Grecji i przesiedlonym do Polski oraz innych krajów Europy Środkowowschodniej. Po długim czasie powrócili oni do rodzinnego kraju i zaczęli nowe życie. Dla jednych był to powrót w dosłownym sensie, dla innych przyjazd do niepamiętanego miejsca urodzenia, a dla innych do wyobrażonej ojczyzny ojców i dziadów. Zmienili się przez lata pobytu na obcej ziemi repatrianci, zmieniła się też rodzinna ziemia. Musieli się od nowa adaptować w – z założenia swojskim, a w praktyce w znacznym stopniu obcym – środowisku społecznym ojczyzny. Ekspatriacja, przesiedlenie, długie mieszkanie w obcym kulturowo środowisku społecznym, a następnie powrót, nie mogą pozostawać bez wpływu na kształtowanie się tożsamości bohaterów tej książki (Wydawnictwo Nomos).W ramach spotkania zostaną poruszone również dylematy stawiane przed badaczami oraz o ich roli i metodach prowadzenia badań nad różnorodnością kultur. 

 

Ewa Lidia Nowicka Rusek – profesor antropologii społecznej, kierownik Zakładu Antropologii Społecznej w Instytucie Socjologicznym Uniwersytetu Warszawskiego oraz profesor Wyższej Szkoły Psychologicznej w Warszawie. Od 1994 r. jest członkinią Komitetu Nauk Etnologicznych.  Autorka licznych książek i artykułów poświęconych problematyce kontaktów międzykulturowych. Prowadziła badania terenowe w Europie, na Syberii, w Mongolii i Chinach. 

wróć