Viktor Kopasz | Double Tracks | Przegląd Fotografii PreFka
6.12.2024 r. – 5.01.2025 r.
otwarcie wystawy: 6.12 (piątek), godz. 18.00 / wstęp wolny
Galeria Sztuki Wozownia w Toruniu, ul. Rabiańska 20 / wejście od ul. Ducha św. 6
Kurator: Jacek Świderski
Trzon wystawy Kopasza Double Tracks stanowią pary fotografii, między którymi artysta wskazuje pewne korelacje. Te współzależności mogą powstać między parami zdjęć o tej samej tematyce lub jako analogia między pozornie różnymi obrazami fotograficznymi. Poszczególne pary uwidaczniają upływ czasu i ruch w przestrzeni, jedna fotografia dodaje natomiast wymiar podobieństwa lub pokrewieństwa do drugiej. Ten system relacji jest tworzony przede wszystkim przez technikę fotograficzną i jej procedury, tak jakby fotografia mogła pokazać, że między dwiema takimi laboratoryjnie odizolowanymi jednostkami powstaje plątanina problemów, które komplikują postrzeganie rzeczywistości. Kiedy Kopasz angażuje oprogramowanie graficzne i sztuczną inteligencję, całkowicie przekracza granicę zapisu fotograficznego.
Chociaż podstawowy układ Podwójnych ścieżek jest niezwykle prosty, ogólny efekt jest kontemplacją trudności w uchwyceniu rzeczywistości poprzez jej wizualne reprezentacje. Viktor Kopasz od dawna zajmuje się możliwościami i ograniczeniami fotografii, nawet w sytuacjach, w których stosuje medium fotograficzne jako wyłączny sposób reprezentacji. Do Double Tracks wprowadza natomiast inne media i technologie wizualne, aby podkreślić niektóre aspekty płynnej natury rzeczywistości. W rzeczywistości niektóre podobieństwa mogą być oparte na oszustwie lub wymyślone.
A zatem: czy istnieją jaskinie? Nie tylko autor tego tekstu może zaoferować wyciągnięcie garści mądrości ze słynnej platońskiej metafory, która tak silnie pobudziła europejską myśl humanistyczną. W fotograficznym asamblażu artysty jaskinie są jednak jednocześnie zastygłymi reliktami płynnej magmy. Przypominają fotografię, która przecież także unieruchamia obraz. Jednocześnie manifestują wszechobecną dla Kopasza znaczeniową wielowarstwowość, do której zawsze dąży. Jego praca z fotografią pod wieloma względami wykracza poza sam akt fotografowania. Nigdy nie pogodzony z ograniczeniami fotografii, która nie pozwala wyczerpać wszystkich możliwych treści, artysta jest zafascynowany jednocześnie głębią możliwą do osiągnięcia za pomocą tego medium. Te głębie okazują się zawrotnie nieskończone i nieoczekiwanie ujawniają jeszcze więcej szczelin, przejść i korytarzy.
O artyście
Twórczość czeskiego artysty wizualnego Viktora Kopasza (*1973) to rozległy, otwarty system semantycznych operacji obrazami fotograficznymi. Tka sieci znaczeń za pomocą różnych kombinacji fotografii, kolaży, elementów rysunkowych, napisów, modyfikacji obrazu w oprogramowaniu graficznym, a od niedawna przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji. Asamblaże Kopasza prezentowane w galeriach charakteryzuje niepowtarzalność. Artysta wykorzystuje tkankę przestrzeni ekspozycyjnych tymczasowo, zawsze więc utrwala ich obraz w książkach artystycznych.
Swoje pierwsze książki artystyczne stworzył jako nastolatek pod koniec lat 80-tych. Urok tych młodzieńczych debiutów polegał zarówno na ich surowym wykonaniu, jak i na obserwowalnym procesie szybkiego odkrywania praktyk artystycznych i rozwiązań estetycznych. Od tego czasu Viktor Kopasz przeszedł długą drogę. Krótko przed podziałem Czechosłowacji przeprowadził się z południowej Słowacji do Pragi, gdzie w latach 1992-1997 studiował fotografię na Akademii Filmowej i Telewizyjnej (FAMU). Należy do silnego pokolenia czeskich fotografów (reprezentowanego również przez Hynka Alta, Aleksandrę Vajd, Jiříego Thýna, Radka Brousila itp.), którzy w pierwszej dekadzie obecnego stulecia zastosowali konceptualne aspekty fotografii, aby lepiej zrozumieć, w jaki sposób medium to przekazuje odbiorcy treść. W ten sposób zrobili pierwszy krok w kierunku uchwycenia tak zwanej sytuacji „postfotograficznej”. Dla Kopasza koncepcja ta oznacza traktowanie swoich fotografii jako pewnego rodzaju archiwum, w którym nie tylko gromadzi materiał wizualny do dalszej kombinatoryki znaczeń, ale dla którego również tworzone są bezpośrednio fotografie i ich późniejsze pochodne.
Już jako student Kopasz występował w kilku ważnych czeskich przestrzeniach offowych. Wśród renomowanych czeskiech i słowackich instytucji, w których artysta wystawiał swoje prace znajdują się między innymi Galeria Václava Špáli w Pradze, Galeria Fotograf w Pradze, Josef Sudek Studio w Pradze, Dom Sztuki w Czeskich Budziejowicach czy Photoport w Bratysławie. Jego pierwsza wystawa w praskiej galerii hunt kastner w 2008 roku była punktem zwrotnym, który doprowadził do stałej współpracy i reprezentacji. W Polsce Viktor Kopasz zaprezentował się po raz pierwszy w 2009 roku na wystawie zbiorowej „Aktualizacja.CZ” podczas Miesiąca Fotografii w Krakowie. Dokładnie dziesięć lat później powrócił do Krakowa jako gość Paperlust Photobook Fest. Wystawa Double Tracks w Toruniu jest jego pierwszą wystawą indywidualną w Polsce.
Jiří Ptáček
Patronami medialnymi wydarzenia są: Contemporary Lynx, Kwartalnik Fotografii, Szeroki Kadr.
Partnerami wydarzenia jest: Muzeum fotografii w Krakowie, Napar
Współorganizatorem wydarzenia jest Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego. Fundatorem nagród pieniężnych w konkursie jest Departament Promocji Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego.